Este verano viajaras sin preocupaciones con menjar a casa

Decyzję o instalacji telewizji satelitarnej podejmuje się z różnych powodów, jednak najczęściej wynika ona z potrzeby dostępu do szerokiej oferty programowej, której nie jest w stanie zapewnić ani telewizja naziemna, ani lokalni dostawcy kablowi. Dotyczy to w szczególności nowo powstających osiedli domów jednorodzinnych na obrzeżach aglomeracji warszawskiej, w miejscowościach takich jak Legionowo, Piaseczno, Otwock czy Pruszków, gdzie infrastruktura kablowa bywa ograniczona. Telewizja satelitarna, oferowana przez platformy takie jak Polsat Box czy Canal+, staje się wówczas optymalnym rozwiązaniem, gwarantującym dostęp do setek kanałów, w tym tych nadawanych w wysokiej rozdzielczości 4K, niezależnie od lokalizacji. Prawidłowo wykonany montaż anteny satelitarnej jest jednak czynnością wymagającą wiedzy technicznej i precyzji, aby zapewnić stabilny i bezproblemowy odbiór sygnału przez wiele lat. Warto zatem poznać zasady, jakimi należy się kierować, aby instalacja spełniała najwyższe standardy jakości.

Podstawy odbioru satelitarnego – co trzeba wiedzieć przed montażem ?

Odbiór telewizji satelitarnej opiera się na przechwyceniu sygnału nadawanego z satelitów geostacjonarnych, krążących nad równikiem. Dla polskich platform cyfrowych, takich jak Polsat Box i Canal+, kluczową pozycją orbitalną jest 13°E, gdzie stacjonuje system satelitów Eutelsat Hot Bird. Aby antena mogła skutecznie odbierać sygnał, musi mieć zapewnioną niczym niezakłóconą widoczność w kierunku południowym. W przypadku Warszawy i okolic, antenę należy skierować na azymut wynoszący około 190°, z kątem elewacji ustawionym na blisko 30°. Każde, nawet najmniejsze, odchylenie od tych parametrów lub przeszkoda na drodze sygnału, taka jak wysokie drzewo, sąsiedni budynek czy nawet komin, prowadzi do znacznego pogorszenia lub całkowitej utraty odbioru. Dlatego przed przystąpieniem do prac, należy dokładnie przeanalizować potencjalne miejsce montażu. W gęstej zabudowie miejskiej znalezienie optymalnej lokalizacji bywa skomplikowane i czasem wymaga montażu na dachu, co z kolei wiąże się z koniecznością użycia specjalistycznego sprzętu i zachowania zasad bezpieczeństwa. W takich sytuacjach nieoceniona jest pomoc doświadczonego instalatora cyfra.tv, który dysponuje odpowiednimi narzędziami pomiarowymi i doświadczeniem w pracy na wysokości.

Wybór anteny satelitarnej – rozmiar i materiał mają znaczenie

Antena satelitarna, potocznie nazywana talerzem, jest jednym z najważniejszych elementów zestawu odbiorczego. Jej zadaniem jest skupienie fal elektromagnetycznych wysyłanych przez satelitę i skierowanie ich do ogniska, w którym umieszczony jest konwerter. W warunkach panujących w centralnej Polsce, dla odbioru sygnału z satelity Hot Bird 13°E, zaleca się stosowanie anten o średnicy nie mniejszej niż 80 cm. Choć teoretycznie możliwy jest odbiór na mniejszych antenach, na przykład 70-centymetrowych, to większa czasza zapewnia znacznie większy zapas sygnału. Ma to bezpośrednie przełożenie na stabilność odbioru podczas niekorzystnych warunków atmosferycznych, takich jak intensywne opady deszczu, śniegu czy gęste zachmurzenie.

Na rynku dostępne są anteny wykonane ze stali lub aluminium. Anteny stalowe, takie jak popularny model Corab ASC-800PRO, są malowane proszkowo, co zapewnia im dobrą odporność na korozję i uszkodzenia mechaniczne. Z kolei anteny aluminiowe, na przykład Triax TD 78, są lżejsze i całkowicie odporne na rdzę, co czyni je rozwiązaniem bardziej długowiecznym, zwłaszcza w miejscach narażonych na wilgoć. Należy zwrócić uwagę na sztywność konstrukcji oraz precyzję wykonania zawieszenia, które umożliwia dokładną regulację kąta elewacji i azymutu.

Konwerter (LNB) – klucz do nowoczesnej instalacji

Konwerter, czyli LNB (Low-Noise Block Downconverter), to urządzenie montowane w ognisku anteny, które odbiera skupiony sygnał, wzmacnia go i konwertuje na niższą częstotliwość pośrednią, aby mógł on być przesłany kablem koncentrycznym do dekodera. Wybór odpowiedniego konwertera zależy od złożoności instalacji. Do odbioru sygnału na jednym telewizorze wystarczający będzie standardowy konwerter typu Single, na przykład model Inverto Black Ultra, ceniony za niski współczynnik szumów i wysokie wzmocnienie. Jeśli planuje się podłączenie dwóch niezależnych dekoderów, należy użyć konwertera typu Twin, który posiada dwa niezależne wyjścia. Analogicznie, modele Quad i Octo oferują odpowiednio cztery i osiem wyjść. Prawdziwą rewolucją w instalacjach z wieloma odbiornikami okazała się technologia Unicable (lub jej nowsza wersja dCSS). Konwertery tego typu, jak Inverto IDLU-32UL40-UNBOO-OPP, pozwalają na podłączenie nawet do 32 dekoderów za pomocą jednego kabla koncentrycznego, prowadzonego od anteny. Każdy dekoder komunikuje się z konwerterem na przypisanej mu częstotliwości, co eliminuje konieczność prowadzenia osobnego przewodu do każdego odbiornika. Jest to rozwiązanie niezwykle wygodne w domach jednorodzinnych, gdzie chce się zapewnić dostęp do oferty Canal+ lub Polsat Box w kilku pomieszczeniach jednocześnie, minimalizując przy tym liczbę prowadzonych kabli. Dla entuzjastów, którzy chcą odbierać programy z dwóch różnych pozycji satelitarnych, na przykład Hot Bird 13°E i Astra 19.2°E, przeznaczone są konwertery typu Monoblock, które na jednej antenie pozwalają odbierać sygnał z dwóch satelitów.

Przewód koncentryczny i złącza – niepozorne, lecz istotne elementy

Często niedocenianym, a mającym ogromny wpływ na jakość odbioru, elementem jest przewód koncentryczny. Nawet najlepsza antena i konwerter nie zdadzą egzaminu, jeśli sygnał zostanie zdegradowany w trakcie przesyłania do dekodera. Należy wybierać kable o niskiej tłumienności, zwłaszcza w paśmie częstotliwości satelitarnych (950-2150 MHz). Dobrym wyborem jest przewód klasy RG-6, na przykład Triset-113 PE, którego żyła główna wykonana jest z pełnej miedzi, a tłumienność dla częstotliwości 2150 MHz nie przekracza 22 dB na 100 metrów. Równie ważny jest oplot i ekranowanie. Kable z potrójnym lub poczwórnym ekranem skutecznie chronią sygnał przed zakłóceniami zewnętrznymi, generowanymi na przykład przez sieci komórkowe LTE/5G czy domowe routery WI-FI. Do zastosowań zewnętrznych należy wybierać kable z płaszczem polietylenowym (PE), odpornym na promieniowanie UV i wilgoć. Całość instalacji dopełniają złącza typu F. Zdecydowanie odradza się stosowanie tanich, nakręcanych złączy. Profesjonalny montaż anteny satelitarnej wymaga użycia złączy kompresyjnych lub zaciskanych, które zapewniają trwałe, szczelne i stabilne elektrycznie połączenie, minimalizując ryzyko powstawania mikrozwarć i utraty sygnału.

Praktyczny przewodnik po montażu i precyzyjnym ustawianiu

Prawidłowe zamocowanie i ustawienie anteny to proces wymagający cierpliwości i dokładności. Pierwszym krokiem jest solidne przymocowanie uchwytu do stabilnego elementu konstrukcyjnego budynku, takiego jak ściana, komin czy balustrada. Uchwyt musi być zamontowany idealnie w pionie – każde odchylenie będzie skutkowało błędami w ustawieniu kąta elewacji.

Po zamocowaniu czaszy na uchwycie przychodzi moment na podłączenie profesjonalnego miernika sygnału. Używanie wskaźników siły i jakości sygnału w menu dekodera jest metodą bardzo niedokładną i nie pozwala na optymalne ustawienie anteny. Profesjonalny miernik, taki jak Signal-HD ST-6508, pozwala na bieżąco monitorować najważniejsze parametry sygnału. Najistotniejszym z nich jest MER (Modulation Error Ratio), wyrażany w decybelach (dB), który określa jakość sygnału cyfrowego. Im wyższa wartość MER, tym sygnał jest czystszy i bardziej odporny na zakłócenia. Dla transmisji w standardzie DVB-S2, minimalna akceptowalna wartość to około 11-12 dB, jednak profesjonalny instalator zawsze dąży do uzyskania jak najwyższego wyniku, optymalnie w granicach 14-16 dB, co tworzy zapas sygnału na wypadek pogorszenia warunków pogodowych. Drugim parametrem jest BER (Bit Error Rate), czyli bitowa stopa błędów. Wskaźnik ten informuje o liczbie błędnych bitów w strumieniu danych. Idealna wartość to zero lub jak najniższa, na przykład poniżej 1.0E-7. Regulację anteny przeprowadza się, wykonując bardzo powolne ruchy w płaszczyźnie poziomej (azymut) i pionowej (elewacja), aż do znalezienia punktu, w którym miernik wskaże maksymalną wartość MER i minimalną BER.

Częste usterki i sposoby ich eliminacji

Nawet poprawnie wykonana instalacja może z czasem ulec awarii. Jednym z najczęstszych problemów zgłaszanych przez użytkowników jest zanikanie sygnału podczas opadów atmosferycznych. Zjawisko to, nazywane tłumieniem deszczowym, jest naturalne, ale jego skutki można zminimalizować. Jeśli antena ma zbyt małą średnicę lub nie została precyzyjnie ustawiona, zapas sygnału jest niewielki i nawet umiarkowany deszcz może spowodować przerwanie odbioru. Rozwiązaniem jest montaż większej anteny (np. 90 cm) oraz precyzyjna kalibracja w celu maksymalizacji parametru MER. Inną przyczyną może być woda, która dostała się do wnętrza konwertera przez spękaną obudowę lub do kabla przez nieszczelne złącza. W takim wypadku konieczna jest wymiana uszkodzonych elementów. Kolejnym wyzwaniem, szczególnie w środowisku miejskim, są zakłócenia od nadajników telefonii komórkowej. Jeśli budynek znajduje się w pobliżu stacji bazowej, sygnały LTE/5G mogą zakłócać pracę instalacji satelitarnej.

Objawia się to najczęściej pikselozą lub zanikiem obrazu na niektórych kanałach. Skutecznym rozwiązaniem jest zastosowanie wysokiej jakości, poczwórnie ekranowanego kabla koncentrycznego oraz, w skrajnych przypadkach, specjalnych filtrów LTE/5G montowanych bezpośrednio przy konwerterze. W przypadku rozbudowanych instalacji z wieloma odbiornikami, problemy mogą wynikać z nieprawidłowego rozprowadzenia sygnału. Stosowanie tanich, pasywnych rozgałęźników prowadzi do znacznego tłumienia i uniemożliwia poprawną pracę dekoderów. Tutaj z pomocą przychodzi technologia Unicable, która jest obecnie standardem w nowoczesnym budownictwie, lub, w bardziej złożonych systemach, zastosowanie profesjonalnych multiswitchy. Realizacja takich instalacji to zadanie, które najlepiej powierzyć wykwalifikowanemu monterowi, mającemu doświadczenie w projektowaniu i wdrażaniu systemów dla platform Polsat i Canal+.

Przykład modernizacji instalacji w domu pod Warszawą

W jednym z domów w podwarszawskim Milanówku istniała stara instalacja satelitarna, wykonana kilkanaście lat temu. Składała się z anteny o średnicy 70 cm i konwertera typu Twin, z którego poprowadzono dwa kable do salonu i sypialni. Domownicy, po zakupie nowego pakietu Canal+ z opcją multiroom i dekoderem 4K, zaczęli doświadczać problemów. Odbiór był niestabilny, kanały 4K często się zacinały, a podczas deszczu sygnał całkowicie zanikał. Po przyjeździe na miejsce i wykonaniu pomiarów okazało się, że parametr MER na istniejącej instalacji ledwo osiągał 9 dB, a antena była częściowo skorodowana. Podjęto decyzję o kompleksowej modernizacji. Starą antenę zastąpiono nową, aluminiową anteną Triax TD 88, a zamiast przestarzałego konwertera Twin zamontowano nowoczesny konwerter Unicable II firmy Inverto. Pozwoliło to na wykorzystanie jednego z istniejących kabli do obsługi wszystkich obecnych i przyszłych dekoderów w domu. Po precyzyjnym ustawieniu nowej anteny za pomocą miernika, wartość MER wzrosła do stabilnych 15 dB na wszystkich transponderach, włączając te nadające w standardzie DVB-S2X. Dzięki temu rodzina mogła wreszcie cieszyć się krystalicznie czystym obrazem 4K i stabilnym odbiorem niezależnie od pogody. Profesjonalnie wykonany montaż anteny satelitarnej rozwiązał wszystkie dotychczasowe problemy.